Από το 2018, ο Σεπτέμβριος είναι Μήνας Ενημέρωσης για το Σύνδρομο των Πολυκυστικών Ωοθηκών (World PCOS Day of Unity). Το ΣΠΩ είναι μία γενετική, ορμονική, μεταβολική και αναπαραγωγική διαταραχή που προσβάλλει το 10-15% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Οι επιπτώσεις όμως του συνδρόμου στην υγεία μιας γυναίκας μπορεί να είναι μακροχρόνιες, ακόμα και στη φάση της ζωής της που δεν έχει πια έμμηνο ρύση. Με αφορμή λοιπόν τον μήνα ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης ας αναφερθούμε στο πώς αυτό το σύνδρομο επηρεάζει την εμμηνόπαυση.
Αναλυτικά
Ποιες ορμόνες επηρεάζονται από το ΣΠΩ και την εμμηνόπαυση
Οι γυναίκες με ΣΠΩ έχουν συνήθως υψηλότερα επίπεδα ανδρικών ορμονών, συμπεριλαμβανομένης της τεστοστερόνης. Το ΣΠΩ κάνει επίσης το σώμα τους να ανταποκρίνεται λιγότερο στην ινσουλίνη. Αυτό προκαλεί υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να αυξήσουν περαιτέρω τις ανδρικές ορμόνες, επιδεινώνοντας τα συμπτώματα του ΣΠΩ.
Οι γυναίκες με ΣΠΩ μπορεί επίσης να έχουν χαμηλά επίπεδα της γυναικείας ορμόνης προγεστερόνης. Η προγεστερόνη βοηθά στη ρύθμιση της εμμήνου ρύσεως και στη διατήρηση της εγκυμοσύνης.
Χρόνια πριν από την έναρξη της εμμηνόπαυσης, αρχίζουν φυσιολογικά να παράγουν λιγότερα οιστρογόνα και προγεστερόνη. Η πτώση των γυναικείων ορμονών προκαλεί τελικά τη διακοπή της ωορρηξίας. Η εμμηνόπαυση αρχίζει όταν μια γυναίκα δεν έχει εμμηνόρροια για έναν χρόνο.
Το ΣΠΩ και η εμμηνόπαυση επηρεάζουν και οι δύο τα επίπεδα προγεστερόνης στο αίμα, αλλά και τις ορμόνες με διαφορετικούς τρόπους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η εμμηνόπαυση δεν αντιμετωπίζει ούτε θεραπεύει το ΣΠΩ.
Συμπτώματα της περιεμμηνόπαυσης έναντι του ΣΠΩ
Οι γυναίκες μπορεί να συνεχίζουν να έχουν συμπτώματα ΣΠΩ όταν φτάσουν στην περιεμμηνόπαυση και την εμμηνόπαυση. Η περιεμμηνόπαυση είναι η περίοδος πριν από την εμμηνόπαυση που συχνά συνοδεύεται από συμπτώματα όπως εξάψεις και ακανόνιστες περιόδους. Κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης, τα επίπεδα των ορμονών αρχίζουν να αλλάζουν ως προετοιμασία για την εμμηνόπαυση. Η περιεμμηνόπαυση μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια.
Η περιεμμηνόπαυση ξεκινά γενικά στη δεκαετία των 40 ή 50 ετών. Η μέση ηλικία εμμηνόπαυσης είναι τα 51 έτη. Οι γυναίκες με ΣΠΩ τείνουν να φτάνουν στην εμμηνόπαυση περίπου δύο χρόνια αργότερα από τις γυναίκες χωρίς ΣΠΩ.
Το ΣΠΩ δεν εξαφανίζεται με την εμμηνόπαυση, οπότε μπορεί τα συμπτώματά του να συνεχίζονται. Ορισμένα από αυτά είναι παρόμοια με εκείνα της περιεμμηνόπαυσης. Αυτό μπορεί να δυσκολέψει τις γυναίκες που διαγιγνώσκονται με ΣΠΩ κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης.
Πιθανές επιπλοκές
Το ΣΠΩ μπορεί να επηρεάσει την υγεία μιας γυναίκας στην εμμηνόπαυση με διάφορους τρόπους. Αυξάνει τον κίνδυνο για:
- διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη, αντίσταση στην ινσουλίνη και διαβήτη τύπου 2
- χρόνια φλεγμονή
- υψηλή χοληστερόλη και λίπος στο αίμα
- εγκεφαλικό επεισόδιο
- καρδιακή προσβολή
- υπερπλασία του ενδομητρίου
- κατάθλιψη
Ωστόσο, ορισμένες γυναίκες με ΣΠΩ μπορεί στην πραγματικότητα να έχουν χαμηλότερο κίνδυνο επιπλοκών μετά την εμμηνόπαυση. Οι μελέτες σχετικά με αυτό το θέμα είναι περιορισμένες, ωστόσο, και έχουν υπάρξει μεικτά αποτελέσματα.
Διαχείριση του ΣΠΩ στην περιεμμηνόπαυση
Οι τεχνικές για τη διαχείριση των συμπτωμάτων του ΣΠΩ μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη διαχείριση ορισμένων συμπτωμάτων της περιεμμηνόπαυσης.
Διαχείριση βάρους
Το υπερβολικό βάρος αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και αντίστασης στην ινσουλίνη. Η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη τύπου 2. Μια γυναίκα μπορεί να δοκιμάσει αυτές τις στρατηγικές για τη διαχείριση του βάρους και τη βελτίωση της διατροφής της για να μειώσει αυτούς τους κινδύνους:
- Να χρησιμοποιεί μικρότερα πιάτα, ώστε να μειώσει το μέγεθος των μερίδων της και να παραλείψει τη δεύτερη μερίδα.
- Να εξαλείψει ή να περιορίσει τους ανθυγιεινούς υδατάνθρακες, όπως τα γλυκά, τα αρτοσκευάσματα, τα συσκευασμένα σνακ και τα γλυκά ποτά.
- Να τρώει πολλά φρέσκα φρούτα και λαχανικά.
- Να κάνει κάποιο είδος σωματικής δραστηριότητας κάθε μέρα, ακόμη και αν πρόκειται για έναν σύντομο περίπατο.
Βελτίωση ύπνου
Τα συμπτώματα του ΣΠΩ και της εμμηνόπαυσης μπορεί να δυσκολεύουν την επίτευξη επαρκούς ποιοτικού ύπνου. Ακολουθούν μερικές συμβουλές που μπορεί να βοηθήσουν μια γυναίκα με ΣΠΩ σε αυτή τη φάση της ζωής της να κοιμηθεί πιο γρήγορα και πιο ποιοτικά:
- Να κοιμάται την ίδια ώρα κάθε βράδυ και να σηκώνεται την ίδια ώρα κάθε πρωί.
- Να απομακρύνει από το υπνοδωμάτιό της τις ηλεκτρονικές συσκευές.
- Να αποφεύγει τις ηλεκτρονικές οθόνες για μία ή δύο ώρες πριν από τον ύπνο, καθώς αυτό μπορεί να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας της μελατονίνης, της ορμόνης του ύπνου.
- Να αποφεύγει να τρώει βαριά γεύματα πολύ κοντά στην ώρα του ύπνου.
- Να αποφεύγει την καφεΐνη μετά το μεσημέρι.
- Να ασκείται καθημερινά, αλλά όχι λίγες ώρες πριν από την ώρα του ύπνου.
- Να κάνει κάτι χαλαρωτικό πριν από τον ύπνο, όπως διάβασμα, μούλιασμα σε μια ζεστή μπανιέρα ή διαλογισμό.
Αντιμετώπιση εξάψεων
Για την αντιμετώπιση των εξάψεων και των νυχτερινών εφιδρώσεων οι γυναίκες μπορούν:
- Να κάνουν σωστό layering, ώστε να αφαιρούν ρούχα όταν έχουν εξάψεις.
- Να φοράνε ελαφριά υφάσματα κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς και για τον ύπνο.
- Να περιορίσουν την κατανάλωση καφεΐνης, αλκοόλ και πικάντικων φαγητών.
- Να έχουν πρόχειρο έναν ανεμιστήρα.
- Να διατηρήσουν την κρεβατοκάμαρά τους σε δροσερή θερμοκρασία.
- Να πάρουν φαρμακευτική αγωγή
Τα περισσότερα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ορμονοθεραπεία της εμμηνόπαυσης μπορεί να είναι μια επιλογή, αλλά δεν είναι για όλες, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις τα φάρμακα είναι χρήσιμα για να μειωθεί η υπερβολική τριχοφυΐα. Τα κολπικά λιπαντικά που κυκλοφορούν χωρίς ιατρική συνταγή μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κολπικής ξηρότητας ή της δυσφορίας κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.
Συμπληρωματικά
Το Femarelle® Recharge αποτελεί καινοτόμο συμπλήρωμα διατροφής που συμβάλλει θετικά στη διαχείριση των συμπτωμάτων που προέρχονται από την απορρύθμιση της ορμονικής δραστηριότητας λόγω της μείωσης των επιπέδων των οιστρογόνων. Έχει μια μοναδική σύνθεση που περιέχει το αποκλειστικό παράγωγο DT56a, ένα καινοτόμο προϊόν από εκχύλισμα μη γενετικά τροποποιημένης σόγιας, λιναρόσπορο καθώς και βιταμίνη Β6, η οποία συμβάλλει στην ρύθμιση της ορμονικής δραστηριότητας, την μείωση της κούρασης και της κόπωσης, την φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος, την ομαλή ψυχολογική λειτουργία και την φυσιολογική ενεργοποίηση του μεταβολισμού.
Καταλήγοντας
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ) και η εμμηνόπαυση σχετίζονται αμφότερα με τις ορμόνες, αλλά η εμμηνόπαυση δεν “θεραπεύει” το ΣΠΩ. Η προσοχή σε παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η διατροφή και η άσκηση, μπορεί να βοηθήσει στην εξάλειψη ή τη βελτίωση ορισμένων από τα συμπτώματα του ΣΠΩ και της περιεμμηνόπαυσης.
